Τρίτη 11 Ιανουαρίου 2011



ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΟ ΕΡΓΟ "ΧΙΟΝΙΣΜΕΝΑ ΔΕΝΤΡΑ" ΤΟΥ CLAUDE MONET


                                   ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΠΙΝΑΚΑ

Τοποθετούμε τον πίνακα στη γωνιά της συζήτησης.
Τα παιδιά παρατηρούν τον πίνακα και κάνουν διάφορα σχόλια.
Παίρνουμε σαν αφορμή το ενδιαφέρον των παιδιών και κάνουμε διάφορες ερωτήσεις όπως:
Σας αρέσει η εικόνα που υπάρχει στον πίνακα;
Γιατί;
Μπορείτε να καταλάβετε ποια εποχή θέλει να μας δείξει ο ζωγράφος;
Πως το καταλαβαίνουμε;
Ποια χρώματα διάλεξε για να ζωγραφίσει;
Γιατί;
Αν ήθελε να ζωγραφίσει το φθινόπωρο ποια χρώματα θα χρησιμοποιούσε;

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΧΡΩΜΑΤΩΝ

 Κάνουμε περίπατο με τα παιδιά στη γύρω περιοχή και συλλέγουμε διάφορα κλαδιά δέντρων, όπως κλαδιά γυμνά ,κλαδιά με φύλλα, ξερά φύλλα ,κλαδάκια με άνθη(ελιάς ή αμυγδαλιάς).
Επιστρέφουμε στην τάξη και από το υλικό που συλλέξαμε επιλέγουμε αυτό που ταιριάζει με τον πίνακα. Αναρωτιόμαστε ποια κλαδάκια ταιριάζουν με αυτά του πίνακα και γιατί και συνθέτουμε το δικό μας πίνακα.
Στα γυμνά κλαδιά των δέντρων μπορούμε να απλώσουμε βαμβάκι για χιόνι.


ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ

 Παρατηρούμε προσεκτικά τον πίνακα. Γινόμαστε δέντρα με γυμνά κλαδιά. Ερημιά. Κρύο. Ένα παιδί –πουλάκι ψάχνει απελπισμένο για τροφή.
 Ζητάμε από τα παιδιά να κλείσουν τα μάτια  και να μεταφερθούν νοερά στο χιονισμένο τοπίο. Τι συναισθήματα νιώθουν; Τι είναι αυτό που θέλουν να κάνουν; Θα μπορούσαν να είναι εκεί με τα ρούχα που φοράνε; Γιατι;




ΠΑΡΑΜΥΘΙ
Ο Χιονάνθρωπος που δεν ήθελε να λιώσει

Μια φορά κι έναν καιρό, στην κορυφή ενός ψηλού, χιονισμένου βουνού ζούσε ένας χιονάνθρωπος. Για μάτια είχε δυο κουκουνάρια, για μύτη ένα βελανίδι, τα χέρια του ήταν δυο ξερά κλαδιά από πεύκο, το στόμα του , που ήταν μια φούντα θυμαριού, το είχε χάσει.
   Ήταν χειμώνας, έκανε κρύο πάνω στο βουνό κι ένας τέτοιος καιρός άρεσε πολύ στο χιονάνθρωπο.
    Μα κάποιος αγριοκούνελος τον πληροφόρησε πως σε λίγο θα τέλειωνε ο χειμώνας, θα  ΄ρχότανε η άνοιξη με τον ήλιο της και το χιόνι θα λιώνε.
 -Που να πάω για να σωθώ; ρώτησε ο χιονάνθρωπος τον αετό.Αυτός άπλωσε τη φτερούγα του και του έδειξε κατά  το βοριά. Βρήκε ο χιονάνθρωπος ένα ζευγάρι παλιά ξεχασμένα πέδιλα του σκι , τα φόρεσε και κίνησε προς τα εκεί που του έδειξε ο αετός. Έφτασε σε μια πολιτεία, τον είδανε τα παιδιά που παίζανε στην πλατεία, τον πήρανε μαζί τους.
  -Δες τα μάτια του! Φώναξε η Κατερίνα.
  -Τι αστεία χέρια που έχει! Γέλασε ο Στέφανος.
 Κι ο Κωστής του κόλλησε ένα καπάκι από κόκα κόλα για στόμα. Ο χιονάνθρωπος διασκέδαζε με τα καμώματα των παιδιών, μα δεν ξεχνούσε πως έπρεπε να συνεχίσει και το ταξίδι του. Σαν νύχτωσε, λοιπόν, κι άδειασε η πλατεία, πήρε πάλι τους δρόμους..
 -Από εδώ πάνε για το βοριά; Ρώτησε ένα λεωφορείο.
 -Πήγαινε στο λιμάνι και τα καράβια θα σου πούνε! τ’απάντησε το λεωφορείο. Ο χιονάνθρωπος έψαξε για το λιμάνι, το βρήκε, είδε τ’αραγμένα καράβια, τα ρώτησε αν ξέρουν πως πάνε στα βορινά.
  -Θα σε πηγαίναμε εμείς, μα έχει τρικυμία αυτές τις μέρες και δε σαλπάρουμε, τον απογοήτεψαν τα καράβια.
  -Και τώρα τι θα κάνω! Δάκρυσε ο χιονάνθρωπος κι έκανε μια γκριμάτσα και ξεκόλλησε το καπάκι της κόκα κόλα κι έμεινε ξανά χωρίς στόμα.
  Τον είδε έτσι λυπημένο μια βαρκούλα, ΠΑΝΑΓΙΤΣΑ τη λέγανε.
  -Άντε να σε πάω εγώ! Του είπε, κι ο χιονάνθρωπος καταχάρηκε.Βολεύτηκε κάπου στην πλώρη κι ανοίχτηκαν στο πέλαγος. Η φουρτούνα ήταν δυνατή.
  Να, κάτι θεόρατα κύματα χτυπάγανε τη βάρκα κι έτριζαν τα γέρικα  ξύλα «κρατς!», ράγισε το σκαρί.
  Μπήκαν νερά. Πάει, βούλιαξε η ΠΑΝΑΓΙΤΣΑ, βρέθηκε στο βυθό ο χιονανθρωπος.
  Τον είδανε τα ψάρια, τα μικρά τρομάξανε, τα πιο μεγάλα ξαφνιαστήκανε. Ήταν και ένας καρχαρίας π’όρμηξε και «χαπ!» κόβει ένα κομμάτι από την κοιλιά του χιονάνθρωπου.
  Μα ήταν παγωμένη η μπουκιά και του πονέσανε οι αμυγδαλές και το έβαλε στα πόδια ο καρχαρίας.


  Ο χιονάνθρωπος κοιτούσε γύρω με τα δυο κουκουναρομάτια του, κοιτούσε και χάζευε τα ψάρια, τα φύκια, τα όστρακα και τα κοχύλια. Μετά άρχισε να λιώνει.
  -Βοήθεια !φώναξε, αλλά δεν υπήρχε κάνεις στο βυθό, που θα μπορούσε να τον σώσει.
  Έλιωσε, λοιπόν, κι έγινε νερό. Ένα αυλάκι παγωμένο, που κάποτε ήταν χιονάνθρωπος, βρέθηκε σε μια άλλη παραλία, τον έριξαν τα κύματα στα βράχια, κύλησε σε μια λακούβα κι έμεινε εκεί.
  Βγήκε ο ήλιος και το ζέστανε, το έκανε μικρές σταγόνες, ξανασηκώθηκαν ψηλά, μέχρι τον ουρανό φθάσανε, ενώθηκαν όλες μαζί , φτιάξανε ένα σύννεφο.
  Ο άνεμος έσυρε μαζί του το σύννεφο, το έφερε πάνω από το βουνό το χιονισμένο, απ’όπου ο χιονάνθρωπος είχε ξεκινήσει, κι εκεί το σύννεφο έπεσε σαν χιόνι πάνω στην κορυφή.
  Κάτι περαστικοί ορειβάτες άρχισαν το χιονοπόλεμο και μετά φτιάξανε ένα χιονάνθρωπο.
  Του βάλανε δυο κουκουνάρια για μάτια ,ένα βελανίδι για μύτη, δυο ξερά κλαριά από πεύκο για χέρια. Μετά φύγανε και ξεχάσανε το στόμα .
Μα αυτό δε στεναχώρησε το χιονάνθρωπο, που ξαναγύρισε στον τόπο του, τόσο ευτυχισμένος, που δε χάθηκε ούτε στην πλατεία  ούτε στη μανιασμένη θάλασσα  ούτε και στο βυθό με τα κοχύλια  του, τα ψάρια του κι εκείνον τον απαίσιο, τον κακό καρχαρία του.


                                                          Μάνος Κοντολέων




Διαβάζουμε ακόμη τα παραμύθια

Ø Τα παιδιά του Χειμώνα, Λότη Πέτροβιτς – Ανδρουτσοπούλου
Ø Χειμώνας , Ευγενία Φακίνου
Ø Οι δώδεκα μήνες , Λαϊκό παραμύθι
Ø Η ιστορία μιας νιφάδας ,  Μάρθα Καλαμαρτζή-Κούκουρα



ΠΟΙΗΣΗ

Δε μ’ακούς;
Έρχομαι μέσα από τους έρημους ασφαλτόδρομους.
Έλα, έλα, κοριτσάκι
μυρίζω φασουλάδα, πορτοκάλι και τραγανιστό τσουρέκι.
Έλα, έλα, αγοράκι
φόρεσε το σκούφο σου
βάλε τα μάλλινα γάντια σου
άνοιξε το στόμα σου, να ξεδιψάσεις με το χιόνι
γέμισε τις τσέπες σου σταφίδες, καρύδια
και ξεραμένα σύκα
τάισε με ψίχουλα τα πεινασμένα σπουργίτια.

Έρχομαι μέσα από τις παγωμένες λίμνες και τα
Ποτάμια
τα γυμνά κλαδιά και το μολυβένιο ουρανό
άσ’το μόνο του στη γωνιά του το πατίνι
κάνε το φίλο σου να δακρύσει με μια φέτα μανταρίνι.
Τι κάνει η γιαγιά σου; Πλέκει ακόμη πλάι στο περβάζι;
Για  κοίτα πώς μελάνιασε η μύτη σου….την πάγωσε
τ’αγιάζι…
Έλα, έλα, αγοράκι
έλα, έλα, κοριτσάκι.
Δε μ’ακούς;
Είμαι ο Χειμώνας.
                                                                   Μάρω Λοϊζου

Το παγωμένο πουλάκι

Έξω πέφτει χιόνι                                          -Πάρτε με κοντά σας,
κι είναι παγωνιά                                           για να ζεσταθώ.
κι όλοι μαζευτήκαν                                      Τρέμω το καημένο
στη ζεστή γωνιά.                                           κι έξω θα χαθώ.

Άσπρισαν οι δρόμοι                                   -Έλα δω, πουλάκι,
Στρώθηκε η αυλή                                          για να ζεσταθείς.
κι ο βοριάς σφυρίζει                                               Όλοι σ’αγαπούμε.
τώρα πιο πολύ.                                              Μη μας φοβηθείς.


Στο παράθυρό μας                                        Από το ψωμί μας
στέκει  ένα πουλί                                          ψίχουλα να φας
και χτυπά το τζάμι                                        κι όταν θα ΄βγει ο ήλιος
και παρακαλεί.                                              λέυτερο πετάς.
                                                                                   
Χάρης Σακελλαρίου

Ο Χιονάνθρωπος

Όλα σκεπάστηκαν μ’άσπρο χαλί,
γλέντι τρικούβερτο μες την αυλή.
-Χιονάνθρωπο πάμε να φτιάσουμε,
ελάτε, παιδιά, να γελάσουμε!

Να τ’ανθρωπάκι! Καπέλο φαρδύ,
πούρο στο στόμα, στο χέρι ραβδί,
είν’όλο πόζα και μεγαλείο!
(Ήλιε, μην κάνεις κανέν’αστείο…)

Δέστε! Θαρρώ μας γελά πονηρά.
Μας βγήκε ο ήλιος…Τι συμφορά!
Και τ’ανθρωπάκι πια δε γελάει.
Δάκρυσε λίγο, έλιωσε πάει…

                                       Ντίνα Χατζηνικολάου


Τι μας κάνεις χειμώνα;

Έβρεξες και χιόνισες,
άσπλαχνε χειμώνα.
Πάγωσες την όμορφη
τρυφερή ανεμώνα.

Όλους μας φυλάκισες
μέσα στη φωλιά μας.
Φύσηξες και ρήμαξες
την αμυγδαλιά μας.

Φτάνουν πια οι κακοκαιρίες
φτάνουν πια τα χιόνια.
Άσε να ΄ρθει η άνοιξη
με τα χελιδόνια
Γιώργης Κρόκος



ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΜΕ ΤΟΝ ΠΙΝΑΚΑ



v Πάνω σε καφέ κάνσον, σχεδιάζουμε και κόβουμε ένα δέντρο με γυμνά κλαδιά. Κολλάμε βαμβάκι για χιόνι. Συνθέτουμε το χιονισμένο τοπίο με το χιονισμένο δέντρο και ένα χιονάνθρωπο που θα φτιάξουν τα παιδιά με άσπρο κάνσον.
v Τα νήπια χωρίζονται σε μικρές ομάδες. Κάθε ομάδα ζωγραφίζει το δικό της χιονισμένο τοπίο πάνω σε μαύρο κάνσον με ανάλογα χρώματα κηρομπογιάς και αφού μοιραστεί ο χώρος πάνω στον οποίο θα ζωγραφίσει το κάθε νήπιο.
v Το κάθε παιδί συνθέτει το δικό του χιονάνθρωπο. Τα υλικά που δίνονται είναι μπλε κάνσον , κόλλα, βαμβάκι, γκοφρέ σε διάφορα χρώματα.
v Σε σχεδιασμένα σκούφο ή γάντια τα παιδιά κολλούν μάλλινες κλωστές..

ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

v Η λέξη που έχασε την ουρά της.
Η Νηπιαγωγός λέει μια λέξη ξεχνώντας την τελευταία συλλαβή. Τα παιδιά προσπαθούν να μαντέψουν. Π. χ.  χιονάνθρω-πος. Μεγαλύτερο ενδιαφέρον παρουσιάζεται όταν η επιλογή της Νηπιαγωγού επιδέχεται περισσότερες από μία καταλήξεις.Π.χ κρύ-ο , κρυ-φό.

v Πες μου τι λείπει
Η νηπιαγωγός προφέρει αργά  και καθαρά κάποια λέξη ξεχνώντας ένα φώνημα π. χ., χει-ώνας. Μετά ζητά από τα παιδιά να μαντέψουν τη λέξη καθώς και το φώνημα που παρέλειψε.

v Πέστε μου
Ζητάμε από τα παιδιά να μας πουν όταν ακούν τις παρακάτω λέξεις τι πράγματα θυμούνται.
Νηπιαγωγός                   Παιδιά
-κρύο                    παγωτό, χιόνι, παγάκι
-ζεστό                   φούρνος, ψηστιέρα, φωτιά
-σκληρό                πέτρα, μάρμαρο ,σίδερο
-μαλακό                βαμβάκι, φτερό ,πούπουλο
-βαρύ                    σίδερο, μάρμαρο, πέτρα
-ελαφρύ                βαμβάκι, φτερό
-λείο                     τζάμι, μεταξωτό ύφασμα


ΚΙΝΗΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ


Κάνουμε γυμναστική για να ζεσταθούμε! Τραγουδώντας το παρακάτω τραγούδι κάνουμε τις ανάλογες κινήσεις.
                      
                   Το δεξί χεράκι επάνω
                   τη γυμναστική μου κάνω
                   και τ’αριστερό ψηλά
                   τρα λα λα λα λα

                   Τα χεράκια στη μεσούλα
                   έγινα καλή σταμνούλα
                   τώρα και στο κεφαλάκι
                   έγινα σαν καλαθάκι

                   Τα χεράκια κατεβαίνουν
                   και στα πλάγια πηγαίνουν,
                   σαν πουλί εγώ πετώ
                             Τραγουδώ δε σταματώ.          
Παζλ

Μοιράζουμε στα παιδιά φύλλα χαρτιού σε μέγεθος Α4, τα οποία βάφουμε με διάφορα χρώματα. Κάθε παιδί παίρνει στην τύχη ένα φύλλο χαρτιού και προσπαθεί να βρει τους άλλους που έχουν φύλλα του ίδιου χρώματος. Αφού σχηματιστούν οι ομάδες των παιδιών με βάση το χρώμα των φύλλων τους ζητάμε να συνθέσουν έναν πίνακα-παζλ:
Κίτρινο=ήλιος, πράσινο=δέντρα, καφέ=γη, μπλε=ουρανός και άσπρο=χιόνι.


Ψυχοκινητικά παιχνίδια
Χαρτόμπαλες-χιονόμπαλες

Σχηματίζουμε δύο ομάδες με τον ίδιο αριθμό παιδιών. Με κολλητική ταινία ή κιμωλία σχεδιάζουμε μια γραμμή πάνω στο δάπεδο.
  Σε κάθε παιδί δίνουμε ένα φύλλο χαρτί από εφημερίδα για να το κάνει χιονόμπαλα. Μόλις δώσουμε το σύνθημα τα παιδιά πρέπει να ρίξουν τη μπάλα χαρτιού στην περιοχή της αντίπαλης ομάδας, να πάρουν τις μπάλες που ρίχνουν τα παιδιά της άλλης ομάδας και να τις ξαναρίξουν στην περιοχή της αντίπαλης ομάδας. Κερδίζει η ομάδα που, ύστερα από ένα χρονικό διάστημα, έχει τις λιγότερες μπάλες χαρτιού στην περιοχή της.


Τυφώνας

Οριοθετούμε μία γραμμή εκκίνησης και μία τερματισμού, σε απόσταση δέκα μέτρων η μία από την άλλη. Τα παιδιά τοποθετούνται πίσω από τη γραμμή εκκίνησης και η Νηπιαγωγός δίνει μία ξεφούσκωτη μπάλα σε κάθε παιδί.
Μόλις δοθεί το σύνθημα, κάθε παιδί πρέπει να φουσκώσει τη μπάλα του , να τη βάλει πάνω στη γραμμή εκκίνησης και περπατώντας στα τέσσερα, να τη φέρει μέχρι τη γραμμή τερματισμού φυσώντας την.
Χάνει όποιος ακουμπήσει τη φούσκα με τα χέρια.
Κερδίζει , όποιος φτάσει πρώτος στη γραμμή τερματισμού.

Θεατρικό παιχνίδι

Διαβάζουμε το θεατρικό: «Η βασίλισσα του χιονιού»
Μοιράζουμε ρόλους, επιλέγουμε τα κατάλληλα κουστούμια και παίζουμε το έργο.

Μουσική
Από το cd της Καψάσκη μαθαίνουμε τα παρακάτω τραγούδια:
Ø Ήρθε ο χειμώνας παιδιά
Ø Έξω δείτε χιονίζει
Ø Τι ζεστά που είναι στο τζάκι


ΑΝΑΓΝΩΣΗ – ΓΡΑΦΗ

Δημιουργία πίνακα αναφοράς με τις λέξεις: χειμώνας, χιονάνθρωπος, χιόνι, χιονοπέδιλα, σκιέρ. Δίπλα στην κάθε λέξη υπάρχει σχετική εικόνα. Αρχικά τα παιδιά, κάνουν ανάγνωση της λέξης με την βοήθεια της εικόνας. Αργότερα αναγνωρίζουν μόνα τους την λέξη.
Από τον πίνακα αναφοράς αντιγράφουν τις παραπάνω λέξεις.
Μετά από την κατάλληλη εξοικείωση γράφουν στον υπολογιστή

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ

·        Σε φύλλο εργασίας τα νήπια αντιστοιχίζουν χιονάνθρωπους με το σωστό αριθμό.
·        Ταξινομούν χιονάνθρωπους ή χιονισμένα σπιτάκια από το μικρότερο προς το μεγαλύτερο και αντίστροφα.
·        Ομαδοποιούν σύνολα με μικρά, μεσαία, μεγάλα χιονισμένα δέντρα

Ø Για τις παραπάνω δραστηριότητες τα παιδιά εργάζονται ατομικά και ομαδικά.



ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΠΙΝΑΚΑ

Γύρω από την γωνιά όπου είναι τοποθετημένος ο πίνακας συγκεντρώνουμε τις εργασίες και τα έργα των παιδιών.
Καλούμε τους γονείς. Αναφέρουμε λίγα λόγια για τη ζωή και το έργο του ζωγράφου.

Με κατάλληλη μουσική (χειμώνας – Vivaldi) τα νήπια χορεύουν ντυμένα χιονισμένα δέντρα.
Καλούμε μία γιαγιά να μας αφηγηθεί πως περνούσε παλιά τα βράδια του χειμώνα. Η γιαγιά μας διηγείται: « Τα μεγάλα βράδια του χειμώνα κάναμε βεγγέρες, δηλαδή βραδινές επισκέψεις. Μαζευόμαστε σε ένα σπίτι, παίζαμε παιχνίδια, τραγουδούσαμε και περνούσαμε ωραία.
Στα χρόνια εκείνα δεν είχαμε ηλεκτρικό φως, μονάχα λάμπες πετρελαίου και αντί για καλοριφέρ καίγαμε ξύλα στο τζάκι ή ανάβαμε μαγκάλια.» Με αφορμή την διήγηση της γιαγιάς συνδέουμε το σύγχρονο με τον παλιό τρόπο ζωής. Φτιάχνουμε μπουφέ με παραδοσιακά χειμωνιάτικα φαγητά και γλυκά.

2 σχόλια:

Προσχολικά είπε...

Γειά σου Σωτηρία μου. Αυτό το ποιηματάκι της Λοϊζου (Δε μ' ακούς;) είναι όλος ο Χειμώνας μέσα σε 30 λέξεις. Πολύ μ' αρέσει. Όπως και η μεθοδολογία σου στην προσέγγιση του χειμωνιάτικου πίνακα. Φιλιά απ' τα ΠΡΟ-σχολικά;)

Σωτηρία Γεωργοτά είπε...

είναι από τα αγαπημένα μου ποιήματα
σ΄ευχαριστώ!!!