Κυκλοφοριακή Αγωγή- πρόληψη ατυχημάτων

Στοιχεία του Προγράμματος

1/θέσιο Ολοήμερο Νηπιαγωγείο Τεμπλονιού Κέρκυρας
Υπεύθυνοι Νηπιαγωγοί: Γεωργοτά Σωτηρία, Ψυχουδάκη Μαγδαληνή
Αριθμός Νηπίων:14

Γενικό θέμα: Κυκλοφοριακή Αγωγή-Πρόληψη Ατυχημάτων

Επιμέρους θέματα:

α) Παίρνω αποφάσεις για την ζωή μου
β) Μαθαίνω να κυκλοφορώ σωστά και με ασφάλεια
γ) Μαθαίνω να σέβομαι τη ζωή μου και τη ζωή των συνανθρώπων μου

Κριτήρια επιλογής του θέματος:
Επιλέξαμε το θέμα με τη διάθεση να δώσουμε στα Νήπια τα ερεθίσματα , τις πληροφορίες και τις γνώσεις που πρέπει να έχουν για να κυκλοφορούν σωστά και με ασφάλεια.

Προβλεπόμενη διάρκεια του προγράμματος:
¨Έναρξη: Γενάρης 2005 Λήξη:Μάρτης 2005

Στόχοι και σκοποί του προγράμματος:

• Να γνωρίσουν τα διάφορα μέσα μεταφοράς και να συνειδητοποιήσουν τη συμβολή τους στη μετακίνηση και επικοινωνία των ανθρώπων
• Να συνειδητοποιήσουν την αξία της ανθρώπινης ζωής και κατ΄ επέκταση των συνανθρώπων τους
• Να εφαρμόζουν σωστά τους κανόνες οδικής κυκλοφορίας
• Να συνεργαστούν ως ομάδα και να οδηγηθούν σε συλλογικές αποφάσεις
• Να κατανοήσουν την αξία της ομαδικής εργασίας
• Να εμπλουτίσουν το λεξιλόγιο τους μέσα από διαλογική συζήτηση
• Να εξοικειωθούν με τη γραφή και τη μεταφορά του προφορικού λόγου σε γραπτό
• Να αναπτύξουν την κινητικότητα τους
• Να βιώσουν την κυκλοφοριακή αγωγή μέσα από όλες τις μορφές εικαστικών ( κουκλοθέατρο, δραματοποίηση, παντομίμα, ζωγραφική, χειροτεχνία, μουσική).
• Να ομαδοποιούν , να συγκρίνουν , να ταξινομούν , να μετρούν και να οδηγούνται αβίαστα στη διεξαγωγή λογικών συμπερασμάτων


Μεθοδολογία –Στάδια υλοποίησης του Προγράμματος

Διαθεματική προσέγγιση. Μέθοδος Project

1. Ιστόγραμμα: Καταγραφή των προτάσεων των Νηπίων αναφορικά με τα όσα θέλουν να μάθουν. 2. Δημιουργία θεματικού χάρτη
3. Συγκέντρωση υλικού από περιοδικά, εφημερίδες, βιβλία, διαδίκτυο
4.Κυκλοφοριακή Αγωγή και Γλώσσα,Μαθηματικά ,Μουσική
Καλλιτεχνική έκφραση , Περιβάλλον.
5.Αξιολόγηση του προγράμματος.

Βιβλιογραφία :
• ΥΠΕΠΘ ,Παιδαγωγικό Ινστιτούτο(2002), Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών για το Νηπια- γωγείο. Προγράμματα σχεδιασμού και ανάπτυξης δραστηριοτήτων.
• Σύγχρονο Νηπιαγωγείο-Έρευνα ,Θεωρία ,Πράξη
εκδόσεις Δίπτυχο.
• ΥΠΕΠΘ,Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (2003-2004)
Η ευέλικτη ζώνη στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση.
ΠΡΩΤΗ ΦΑΣΗ :Αναζήτηση και διερεύνηση του θέματος


Τα παιδιά του Νηπιαγωγείου μας καθημερινά έρχονται σ’αυτό με αυτοκίνητο, εξαιτίας της απόστασης του από τα σπίτια του χωριού.
Κάποια στιγμή η Νηπιαγωγός παρακολούθησε τη συζήτηση μιας παρεούλας Νηπίων που «πείραζαν» ένα άλλο, γιατί η μαμά του το έβαζε να καθίσει σε παιδικό κάθισμα στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου και του φορούσε ζώνη ασφαλείας.
Επειδή αυτό επαναλήφθηκε αρκετές φορές και τα πειράγματα οδήγησαν σε εντάσεις , η Νηπιαγωγός βρήκε την ευκαιρία να προχωρήσει σε μια πιο εξειδικευμένη συζήτηση για το όλο θέμα. Αρχικά ήθελε να μάθει ποια ήταν η αντίληψη των παιδιών για τον τρόπο που πρέπει να καθόμαστε στο αμάξι, ποια από τα παιδιά ήξεραν πόσο σημαντική είναι η ζώνη ασφαλείας.
Έτσι η συζήτηση φάνηκε ότι άρχισε να αποκτάει ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς τα παιδιά άρχισαν να αναφέρουν τις εμπειρίες τους , να διατυπώνουν απορίες ,να προβληματίζονται για την προστασία της σωματικής μας ακεραιότητας.
Σε τελική ανάλυση η Νηπιαγωγός διαπίστωσε ότι τα παιδιά θα ήθελαν να ασχοληθούν πιο συστηματικά με την Κυκλοφοριακή Αγωγή και κατ’ επ’εκέκταση με την
πρόληψη των ατυχημάτων.
Έτσι μαζί με τα Νήπια συμφώνησε να προχωρήσουν στην
έρευνα και στην αναζήτηση πληροφοριών που θα τους έδινε περισσότερες γνώσεις και θα τα θωράκιζαν απέναντι στο παραπάνω θέμα.

ΔΕΥΤΕΡΗ ΦΑΣΗ: ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΝΗΠΙΩΝ

ΤΡΙΤΗ ΦΑΣΗ :ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ

Στη φάση αυτή αποφασίζουμε να αξιοποιήσουμε τις προτάσεις των παιδιών και να οργανώσουμε μια σειρά από δραστηριότητες που να ανταποκρίνονται στις προτάσεις αυτές.



Πρώτη πρόταση: Να μιλήσουμε για τα αυτοκίνητα και τους δρόμους.

Παιδί και γλώσσα:

Αφηγούμαστε στα παιδιά μια ιστορία μέσα από την οποία δύο μικρά ανθρωπάκια , ο Σταμάτης και ο Γρηγόρης θέλουν να σώσουν τους ανθρώπους από τα αυτοκίνητα, και η οποία αποτελεί ερέθισμα για ποικίλες δραστηριότητες .

Συζήτηση –προφορική επικοινωνία
Με αφορμή την έναρξη της ιστορίας τα παιδιά παρατηρούν εικόνες με διάφορα μέσα μεταφοράς ( λεωφορείο,αυτοκίνητο ταξί,πατίνι, ελικόπτερο, ποδήλατο, αεροπλάνο ) και συζητούν για τη χρησιμότητά τους.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης μπορούμε να αναφερθού-
με :
 στα είδη μεταφορικών μέσων
 στα εισιτήρια που χρησιμοποιούμε για τη μετακίνηση μας στα διάφορα μέσα μεταφοράς.
 στους κανόνες συμπεριφοράς στα μέσα μεταφοράς
 στους κανόνες ασφάλειας κατά τη διάρκεια μετακίνησης με τα μέσα μεταφοράς
 στα ατυχήματα και στις αιτίες που τα προκαλούν
 στο ρόλο της τροχαίας


Παιδί και Γραφή:

Σε φύλλο εργασίας έχουμε ζωγραφισμένα δύο ανθρωπάκια: τον Σταμάτη και τον Γρηγόρη. Κάτω από κάθε ανθρωπάκι υπάρχουν δύο γραμμές, η μία κάτω από την άλλη. Στη μία
γράφουμε το όνομα που έχει το ανθρωπάκι και στην άλλη
γραμμή( την κάτω γραμμή) έχουμε τελείες. Τα παιδιά βάζουν σε κύκλο το ανθρωπάκι που επιλέγουν και συμπληρώνουν στις τελείες τη λέξη αντιγράφοντας την από
την πάνω γραμμή.

Παιδί και ανάγνωση:

Δημιουργία πίνακα αναφοράς όπου αναγράφονται σχετικές με το θέμα λέξεις μαζί με τις ανάλογες εικόνες. Τα παιδιά βλέπουν την εικόνα και κάνουν ανάγνωση της λέξης.

Παιδί και Μαθηματικά:

 Ταξινομούμε διάφορα μεγέθη αυτοκινήτων από το μεγαλύτερο στο μικρότερο και αντίστροφα.
 Χρωματίζουμε με το σωστό χρώμα τα δύο ανθρωπάκια: τον Σταμάτη με κόκκινο και τον Γρηγόρη με πράσινο.
 Τόμπολα με εισιτήρια που αναγράφουν τιμή από 1 έως 10 ευρώ.

Παιδί και θέατρο ,παιδί και φυσική αγωγή:

Δείχνουμε στα παιδιά την εικόνα ανθρώπων που οδηγούν ένα αυτοκίνητο και τους προτείνουμε να μιμηθούν ότι οδηγούν το συγκεκριμένο όχημα.Τα συμβουλεύουμε να προσέξουν ώστε να μη συγκρουστούν με άλλα παιδιά αυτοκίνητα. Μόλις χτυπήσουμε δύο φορές τα κουδουνάκια , κατευθύνονται σε συγκεκριμένο σημείο του χώρου (π.χ. γωνιά κυκλοφοριακής αγωγής).

Δεύτερη πρόταση: Να καλέσουμε τον Τροχονόμο

Παιδί και Γλώσσα:

Προετοιμασία για την επίσκεψη του Τροχονόμου στην τάξη μας (π.χ. πως θα τον καλέσουμε; τι θα του προσφέρουμε; τι θα τον ρωτήσουμε;)

Παιδί και Γραφή:

Γράφουμε την πρόσκληση προς την Τροχαία και με την οποία προσκαλούμε τον Τροχονόμο στην τάξη μας.

Παιδί και Κοινωνική Αγωγή( Ανθρωπογενές Περιβάλλον )

Φτιάχνουμε το γλυκό που θα προσφέρουμε στον προσκεκλημένο μας .

Τρίτη πρόταση: Να ζωγραφίσουμε μια πόλη με δρόμους, αυτοκίνητα και παιδιά.

Παιδί και Μελέτη Περιβάλλοντος:

Δημιουργούμε τη μακέτα μιας πόλης (πραγματικής ή φανταστικής )στην οποία τα παιδιά μπορούν να φέρουν τα αυτοκίνητά τους και να παίξουν δημιουργώντας διάφορα σενάρια .Πριν αρχίσει η κατασκευή οι μαθητές συζητούν και σχεδιάζουν πως θα είναι η πόλη και τι θα περιέχει.
Πάνω σε ένα μεγάλο χαρτόνι (2Χ2) σχεδιάζουμε τους δρόμους.Στη συνέχεια με διάφορα κουτιά φτιάχνουμε τα κτίρια. Χρωματίζουν τους δρόμους και τα κτίρια και εμπλουτίζουν με ότι άλλο στοιχείο θέλουν.


Παιδί και Γραφή

Σε μεγάλο χαρτόνι γράφουμε βασικούς κανόνες του Κ.Ο.Κ
(Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας) που πρέπει όλοι να γνωρί-
ζουμε:
ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ
α. Η παραβίαση του σήματος STOP (ΣΤΟΠ)

β.Η παραβίαση του κόκκινου σήματος του φωτεινού σηματοδότη( φαναριού).

γ. Η παραβίαση της προτεραιότητας από δεξιά.

δ. Η ξαφνική αλλαγή κατεύθυνσης ή λωρίδας κυκλοφορίας
ιδιαίτερα χωρίς ειδοποιητικό σήμα (φλας).

ε. Η ανάπτυξη ταχύτητας υπερβολικής για το είδος του δρόμου που διασχίζουμε, π.χ. πάνω από 40 χιλ. μέσα στην πόλη.

ζ.Η μη χρήση της ζώνης ασφαλείας στο αυτοκίνητο ακόμα και στο σχολικό.

Βέβαια , οι κανόνες του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας είναι περισσότεροι από αυτούς που γράψαμε, το πιο σημαντικό όμως είναι να θυμόμαστε ότι η τήρηση τους μπορεί να μας σώσει τη ζωή.

Τα παιδιά αντιγράφουν όσους από τους κανόνες μπορούν.

Παιδί και Μαθηματικά

Μοιράζουμε στα παιδιά ένα φύλλο εργασίας στο οποίο απεικονίζεται ένας αυτοκινητόδρομος με αμάξια και οδηγούς. Οι οδηγοί είναι περισσότεροι από τα αμάξια.Τα ενθαρρύνουμε να μετρήσουν πόσοι είναι οι οδηγοί.Ενώνουν έναν οδηγό μ’ένα αυτοκίνητο και βάζουν σε κύκλο τους οδηγούς που περισσεύουν.
Στη συνέχεια γράφουν τον αριθμό που δείχνει πόσοι οδηγοί περισσεύουν.
Φτιάχνουμε έναν πίνακα διπλής εισόδου, με τέσσερα χρώματα στο οριζόντιο τμήμα και τέσσερα σχήματα στο κάθετο, καθώς και τις αντίστοιχες κινητές καρτέλες.Κάθε παιδί διαλέγει μία καρτέλα με ένα σχήμα της προτίμησής του. Δίνουμε ένα παράγγελμα,π.χ. «Να έρθει το παιδί πού κρατά το πράσινο τρίγωνο». Το παιδί που κρατά την καρτέλα με το αντίστοιχο σχήμα και το χρώμα που ονομάζουμε πρέπει να την τοποθετήσει στη στήλη με το αντίστοιχο χρώμα και σχήμα.

Διαλέγουμε μια καρτέλα από τον παραπάνω πίνακα και, αφού καθίσουμε σε κύκλο , την κρύβουμε πίσω από την πλάτη μας.Μόλις δώσουμε το παράγγελμα, κάθε παιδί πρέπει να θυμηθεί και να εκφράσει λεκτικά ποιο σχήμα και ποιο χρώμα έχει κρύψει.

Τέταρτη πρόταση :Να παίξουμε παιχνίδια με αυτοκίνητα και Τροχονόμους.
Παιδί και Φυσική Αγωγή

 Κινητικό παιχνίδι: «Φανάρια και αυτοκίνητα»
Χαράζουμε στο έδαφος με κιμωλία ένα μεγάλο δρόμο.
Δυο παιδιά κρατούν από ένα κόκκινο και ένα πράσινο μαντήλι αντίστοιχα,σε δύο διαφορετικά σημεία του δρόμου.Είναι τα φανάρια.
Μια άλλη ομάδα παιδιών υποδύεται τ’αυτοκίνητα. Όταν το ένα παιδί δείχνει πράσινο,τ’αυτοκίνητα προχωρούν,ενώ ,όταν το άλλο παιδί δείχνει κόκκινο, σταματούν.Τα παιδιά αυτοκίνητα κινούνται αντίθετα γιατί ο δρόμος είναι διπλής κατεύθυνσης.
 Κινητικό παιχνίδι: «Σήματα οδικής κυκλοφορίας»

Παρατηρούμε με παιδιά τα τρία παραπάνω σήματα του κώδικα οδικής κυκλοφορίας: υποχρεωτική στροφή αριστερά, υποχρεωτική στροφή δεξιά, στοπ. Στη συνέχεια τους προτείνουμε να σχηματίσουν δύο κύκλους. Ανάλογα με το σήμα που δείχνουμε κάθε φορά, τα παιδιά κινούνται στον κύκλο δεξιόστροφα, αριστερόστροφα ή σταματούν.

Παιδί και εικαστικά

 Σε χαρτόνι κάνσον φτιάχνουμε διάφορα σήματα του κώδικα οδικής κυκλοφορίας. Τα κόβουμε και τα κολλάμε σε ράβδους και τουβλάκια ψυχοκινητικών δραστηριοτήτων.
 Κόβουμε ανθρωπάκια από κόκκινο και από πράσινο κάνσον.
 Κολάζ – Ζωγραφική: Ζητάμε απ΄τα παιδιά να σχεδιάσουν σε χαρτί πολυγράφου ένα σχήμα και να το χρωματίσουν με κυρομπογιές. Κόβουν το σχήμα στο περίγραμμα του και συνθέτουν μία ομαδική αφίσα.

Παιδί και μαθηματικά

Τόμπολα με τα σήματα της τροχαίας.

Πέμπτη πρόταση: Να πούμε ποιήματα, τραγούδια και ιστορίες για τα αυτοκίνητα

Παιδί και λογοτεχνία

 Διαβάζουμε και επεξεργαζόμαστε:
 Ο γάτος ταξιδιώτης, Τζιάννι Ροντάρι: Παραμύθια για να σπάτε κέφι
 Το αυτοκινητάκι και ο τυφλοπόντικας, Ούρσουλα Βελφελ,
 Στο δρόμο, Mario Gomboli
 Περιπέτειες του Τσιπ Πατατράκ, Εκδόσεις Labor
 Η χελωνίτσα Καρέττα –Καρέττα και το παλιό Φολκσβάγκεν, του Χρήστου Μπουλώτη
 Παραμύθι: Σταμάτης και Γρηγόρης, Γ. Γρηγοριάδου – Σουρέλη

 Ακούμε και μαθαίνουμε ποιήματα και τραγούδια:
 Το αυτοκίνητο του κυρ- Κλόουν, Γ. Μ. Μαρίνος
 Η σακαράκα, Ρένα Καρθαίου

 Γράφουμε τη δική μας ιστορία, τη ζωγραφίζουμε, την δραματοποιούμε.

Έκτη πρόταση: Να παίξουμε κουκλοθέατρο με τον Σταμάτη και τον Γρηγόρη.

Παιδί και κουκλοθέατρο

• Περιπέτεια στον δρόμο.
Με την καθοδήγηση της νηπιαγωγού παρουσιάζουμε στο κουκλοθέατρο μία περιπέτεια στον δρόμο για ένα παρ΄ολίγο ατύχημα με ένα αφηρημένο παιδί.
Τονίζουμε την έγκαιρη παρουσία του τροχονόμου.
• Τα παιδιά κατασκεύασαν τις δικές τους κούκλες,
έφτιαξαν σκηνικό και έπαιξαν το κουκλοθέατρο ο Σταμάτης και ο Γρηγόρης της Τ.Τσιλιμένη.

Έβδομη Πρόταση: Να ντυθούμε αυτοκίνητα, φανάρια τροχονόμοι και να παίξουμε θέατρο.

Παιδί και Γλώσσα ,Μαθηματικά ,Μουσική, Εικαστικά
Μελέτη Περιβάλλοντος

• Αυτοσχεδιάζουμε ή επιλέγουμε μια γνωστή ιστορία.
• Κατασκευάζουμε στολές και σκηνικά.
• Επιλέγουμε τη μουσική επένδυση της ιστορίας.
• Παίζουμε το έργο.